سیستم پایش خستگی راننده چیست؟
سیستم پایش خستگی راننده (Attention Assist) یک فناوری ایمنی فعال است که به‌صورت مداوم رفتار راننده و خودرو را زیر نظر می‌گیرد تا علائم خواب‌آلودگی یا کاهش تمرکز را تشخیص دهد و در لحظهٔ مناسب هشدار صوتی، تصویری یا لرزشی بدهد. این سیستم از سال ۲۰۰۹ ابتدا توسط مرسدس بنز معرفی شد و اکنون در بسیاری از خودروهای جدید (حتی اقتصادی) به‌صورت استاندارد یا آپشن وجود دارد. هدف اصلی این سیستم کاهش تصادفات ناشی از خواب‌آلودگی است که طبق آمار جهانی، مسئول ۲۰ تا ۳۰ درصد حوادث جاده‌ای به شمار می‌رود.
مزایای سیستم پایش خستگی راننده
این سیستم با تشخیص به‌موقع خستگی، امکان توقف ایمن قبل از وقوع حادثه را فراهم می‌کند و به‌طور قابل‌توجهی ایمنی سفرهای طولانی، به‌ویژه در شب یا جاده‌های یکنواخت را افزایش می‌دهد. این سیستم در مدل‌های پیشرفته با ترمز اضطراری، دستیار حفظ حرکت میان خطوط و تماس خودکار با اورژانس هماهنگ می‌شود و حتی می‌تواند در صورت کاهش هوشیاری راننده، خودرو را بااحتیاط در کنار جاده متوقف کند. وجود این سیستم در بسیاری از کشورها تخفیف بیمه به همراه دارد.
انواع سیستم پایش خستگی راننده
این سیستم در سه نسل اصلی ارائه شده است:
نسل اول، مبتنی بر رفتار فرمان
این نسل فقط الگوی حرکت فرمان را بررسی می‌کند. اگر حرکات اصلاحی کوچک کم شود یا فرمان برای مدتی بی‌حرکت بماند، خستگی تشخیص داده می‌شود.
نسل دوم، چند سنسوری
علاوه بر فرمان، زمان رانندگی مداوم، ساعت روز، استفاده از برف‌پاک‌کن، انحراف جزئی از خطوط و سرعت متوسط را هم در نظر می‌گیرد.
نسل سوم، دوربین محور
پیشرفته‌ترین نوع است که با دوربین مادون‌قرمز داخل کابین، حرکات چشم، تعداد و مدت پلک زدن، خمیازه و جهت نگاه راننده را مستقیماً رصد می‌کند.
مقایسه انواع سیستم پایش خستگی راننده
| نوع سیستم | روش تشخیص | دقت تشخیص | نیاز به دوربین داخل کابین | هشدار شدید (لرزش/صدا) | هماهنگی با ترمز اضطراری |
| نسل اول (رفتار فرمان) | فقط الگوی حرکت فرمان | متوسط | ✗ | ✓ | ✗ |
| نسل دوم (چند سنسوری) | فرمان + زمان + انحراف خطوط + … | خوب | ✗ | ✓ | گاهی |
| نسل سوم (توربین‌محور) | چشم، پلک، خمیازه، جهت نگاه | بسیار بالا | ✓ | ✓ | ✓ |
