سیستم پایس باد تایر یا TPMS چیست؟

سیستم پایش فشار باد تایرها یا TPMS (مخفف Tire Pressure Monitoring System) یکی از فناوریهای کلیدی ایمنی در خودروهای مدرن است که از سال ۲۰۰۸ در بسیاری از کشورها، از جمله آمریکا و اروپا، بهصورت اجباری در خودروهای جدید نصب میشود. این سیستم با هشدار به راننده درباره کاهش فشار تایر، از حوادث ناشی از پنچری یا کمبادی تایر جلوگیری میکند. TPMS نهتنها ایمنی را افزایش میدهد، بلکه با حفظ فشار بهینه تایرها، مصرف سوخت را کاهش داده و عمر تایرها را افزایش میدهد. این فناوری بهویژه در شرایط رانندگی طولانی یا در جادههای ناهموار نقش مهمی ایفا میکند.
نحوه کارکرد سیستم پایش باد تایرها یا TPMS
TPMS از حسگرهایی استفاده میکند که فشار و گاهی دمای داخل تایرها را اندازهگیری میکنند. این حسگرها اطلاعات را از طریق امواج رادیویی به واحد کنترل مرکزی خودرو یا همان ECU ارسال میکنند. در صورت کاهش فشار بیش از حد مجاز (معمولاً ۲۵ درصد کمتر از مقدار توصیهشده)، سیستم با نمایش هشدار روی داشبورد یا صدای بوق راننده را مطلع میکند. برخی سیستمها دادههای دقیق فشار هر تایر را نمایش میدهند در حالی که مدلهای سادهتر فقط وجود مشکل را گزارش میکنند. حسگرها معمولاً با باتری کار میکنند که عمر آنها بین ۵ تا ۱۰ سال است و پس از آن نیاز به تعویض دارند.
انواع و مزایای TPMS
TPMSدر دو نوع اصلی مورداستفاده قرار میگیرد که مستقیم (dTPMS) و غیرمستقیم (iTPMS) نام دارند. سیستم مستقیم با حسگرهای نصبشده در هر تایر، فشار و دما را بهصورت دقیق اندازهگیری میکند و اطلاعات لحظهای ارائه میدهد. این نوع دقت بالاتری دارد اما هزینه نصب و نگهداری آن بیشتر است. سیستم غیرمستقیم از حسگرهای موجود ABS و کنترل پایداری برای تخمین فشار تایر بر اساس سرعت چرخش استفاده میکند، که ارزانتر است اما دقت کمتری دارد و دما را اندازهگیری نمیکند. مزایای TPMS شامل کاهش خطر ترکیدگی تایر، بهبود مصرف سوخت تا ۱.۵ درصد، افزایش عمر تایرها تا ۲۰ درصد و کاهش انتشار گازهای گلخانهای است. این سیستم همچنین به رانندگان کمک میکند تا از هزینههای تعمیرات ناشی از آسیب تایر جلوگیری کنند.
مقایسه انواع TPMS
ویژگی | TPMS مستقیم (dTPMS) | TPMS غیرمستقیم (iTPMS) |
روش اندازهگیری | حسگرهای داخل تایر (فشار و دما) | تخمین فشار از سرعت چرخش (حسگرهای ABS) |
دقت | بالا، دادههای لحظهای و دقیق | متوسط، بدون اندازهگیری دما |
هزینه | گرانتر، نیاز به حسگر و تعویض باتری | ارزانتر، بدون حسگر مجزا |
نصب و نگهداری | پیچیدهتر، نیاز به کالیبراسیون | سادهتر، وابسته به سیستمهای موجود |
کاربرد | خودروهای لوکس و مدرن | خودروهای اقتصادی و پایه |